Ochrona sygnalistów w NGO

Jeśli Twoja organizacja zatrudnia pracowników lub współpracowników na różnych podstawach prawnych, możecie być zobowiązani do stosowania nowych wymogów wynikających z ustawy o ochronie sygnalistów. Jak sprawdzić, czy musisz wdrożyć wewnętrzne procedury zgłaszania naruszeń? Dowiedz się, na czym polega obowiązek i kogo dotyczy.

50 osób – jak to liczyć?

Zgodnie z przepisami ustawy, kryterium 50 osób jest liczone w określony sposób:

1. Pracownicy na podstawie umowy o pracę – liczba zatrudnionych pracowników jest przeliczana na pełne etaty.
2. Osoby na innych podstawach zatrudnienia. Dotyczy to osób świadczących pracę zarobkową na podstawie umów cywilnoprawnych (np. umowa zlecenia, umowa o dzieło). Tutaj nie przelicza się ich na pełne etaty – każda osoba liczona jest jako jeden pracownik.
3. Podwykonawcy: Jeśli osoba świadczy pracę w ramach innej podstawy prawnej, ale nie zatrudnia dodatkowych pracowników, także jest wliczana do tego limitu.

Kiedy i jak sprawdzać liczbę osób?

Weryfikacja liczby osób odbywa się dwa razy w roku – na dzień:
• 1 stycznia, oraz
• 1 lipca.
Jeśli w danym dniu liczba osób wykonujących pracę zarobkową wynosi 50 lub więcej, NGO musi niezwłocznie wdrożyć procedury wymagane przez ustawę o sygnalistach.

Przykład: Jeżeli 1 lipca 2024 roku Fundacja ma 50 pracowników, zleceniobiorców lub innych osób świadczących pracę na jej rzecz, automatycznie podlega przepisom ustawy. Nawet jeśli w ciągu roku liczba ta spadnie poniżej 50, obowiązek pozostaje w mocy do kolejnej weryfikacji.

Jak to wygląda w praktyce?

Aby spełnić wymogi, NGO powinny:

1. Zweryfikować stan zatrudnienia w kadrach: Sprawdź, ile osób faktycznie świadczyło pracę 1 stycznia lub 1 lipca.
2. Przygotować wewnętrzne procedury: Jeśli liczba osób wynosi 50 lub więcej, konieczne jest stworzenie kanałów zgłaszania naruszeń i procedur ich obsługi.
3. Regularnie monitorować sytuację: Co pół roku sprawdzaj liczbę osób, aby upewnić się, że organizacja przestrzega prawa.

Podsumowanie

Nieprzestrzeganie przepisów ustawy o sygnalistach może skutkować nałożeniem kar administracyjnych. Organizacje pozarządowe powinny regularnie monitorować liczbę osób zatrudnionych w różnych formach współpracy, by upewnić się, czy podlegają przepisom ustawy o sygnalistach. Wdrożenie odpowiednich procedur w terminie nie tylko zapewni zgodność z prawem, ale również wzmocni wiarygodność NGO. Jeśli masz wątpliwości, skonsultuj się z prawnikiem specjalizującym się w obsłudze organizacji pozarządowych.