Umowa wolontariacka




 

Współpraca z wolontariuszami jest dla wielu NGO-sów niezbędnym elementem działalności, bez którego nie mogłyby realizować swoich celów. Jeżeli tych wolontariuszy jest więcej niż kilka osób, prawie na pewno można założyć, że organizacja podpisuje z nimi umowy wolontariackie. Jakość tych umów jest bardzo różna, ale ważne, że w ogóle są. Z goła odmiennie wygląda sytuacja w małych organizacjach, korzystających z usług wolontariuszy sporadycznie. Wówczas umów często się nie spisuje, albo są to kilku zdaniowe porozumienia o współpracy lub tylko pisemne zgody wolontariusza w różnych sferach prawnych (wykorzystanie wizerunku, dane osobowe, klauzule poufności itp.). Nie jest to dobra praktyka, dlatego chciałbym w tym artykule poruszyć temat umów z wolontariuszami i zaproponować własny wzór umowy.

Na wstępie niezbędne jest krótkie przybliżenie stanu prawnego w zakresie wolontariatu. Podstawą jest Dział III: Wolontariat z Ustawy z dnia
24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
(tj.   z 2016  r.  poz. 239, 395, dalej jako: Ustawa). Zostały w nim kompleksowo uregulowane prawa i obowiązki wolontariusza. Aby nie rozpisywać się w tym zakresie, o którym w innych miejscach napisano już bardzo wiele, zebrałem najważniejsze elementy Ustawy w poniższej infografice.  

Teraz parę zdań komentarza do powyższej infografiki. Przede wszystkim wskazuje ona na elementy niezbędne w umowie wolontariackiej (wolę
takie nazewnictwo od porozumienia z Ustawy, aczkolwiek w praktyce to tylko kwestie estetyczne). Umowa musi zawierać opis świadczenia wolontariusza, przez który rozumie się:

  • podanie zakresu świadczenia, czyli opisu zadań wolontariusza,
  • określenie sposobu wykonywania świadczeń, co będzie związane z miejscem pracy (np.: siedziba, placówka terapeutyczna, praca
    w domu) i jej rodzajem (praca przy komputerze, praca z beneficjentami itp.),
  • podania czasu wykonywania świadczenia, najbardziej istotna jest granica 30 dni (chodzi tu o granicę czasową samej umowy, a nie czasu pracy wolontariusza), od niej Ustawa uzależnia wystąpienie określonych obowiązków.

Korzystający ma obowiązek wydać pisemne zaświadczenie o wykonaniu świadczeń po zakończeniu umowy. Moim zdaniem w takim zaświadczeniu
powinny znaleźć się co najmniej elementy opisujące świadczenie wolontariusza, wspomniane powyżej (stąd strzałki). Bardzo dobry artykuł na temat zakończenia wolontariatu i sporządzania zaświadczeń znajdziecie tutaj: aktywny.blog.   Nie ma konieczności sporządzania umowy w formie pisemnej (do 30 dni), aczkolwiek osobiście nie polecam ustnych porozumień. Dodatkowo i tak na każde żądanie wolontariusza należy sporządzić pisemne potwierdzenie, więc już lepiej od razu zabezpieczyć się umową.  

Należy przewidzieć możliwość rozwiązania umowy. Ponieważ umowę cywilnoprawną można zawsze rozwiązać poprzez porozumienie obu stron, wydaje mi się, że ustawodawcy chodziło w tym zapisie o ograniczenie trwałości takich umów. Albowiem jest to umowa nieodpłatna z założenia, wolontariusz powinien mieć swobodę w jej wykonywaniu, a sytuacje, w których będzie zmuszony do jej wykonywania na mocy podpisanej umowy powinny być wyjątkowe. Niemniej bardzo mało precyzyjny zapis z Ustawy, pozwala na wypełnienie tego warunku poprzez lakoniczną wzmiankę o możliwości rozwiązania Umowy. Znowu osobiście rekomenduję, pozostawienie możliwości wypowiedzenia jednostronnego przez
wolontariusza z jakimś krótkim czasem naprzód i wpisanie nadzwyczajnych okoliczności na wszelki wypadek.  

Obowiązki korzystającego są następujące:

  • w zakresie BHP: informacja o ryzyku zdrowia i bezpieczeństwa związanym z wykonywanymi świadczeniami oraz o zasadach ochrony
    przed zagrożeniami + warunki (na dotyczących pracowników zasadach) + odpowiednie  środki ochrony indywidualnej;
  • ubezpieczenie od  następstw nieszczęśliwych wypadków przy wykonywaniu  świadczeń przez okres nie dłuższy niż 30 dni;
  •  poinformować wolontariusza o przysługujących mu prawach i ciążących obowiązkach oraz zapewnić dostępność tych informacji.

Fakultatywne obowiązki to (nieuwzględnione w infografice):

  • koszty podróży służbowych i diet,
  • inne niezbędne koszty,
  • koszty szkoleń,
  • świadczenia zdrowotne.

Poniżej zamieszczam również sporządzony przeze mnie wzór umowy wolontariackiej w przedmiocie prowadzenia social media dla Korzystającego.
Świadczenie wybrałem celowo, by pokazać, że warto nawet dla drobnej usługi wolontariusza sporządzić umowę, która oprócz zabezpieczenia prawnego obu stron pozwoli na bardziej klarowne opisanie potrzeb i możliwości podpisujących osób.

WZÓR UMOWY WOLONTARIACKIEJ

3 thought on “Umowa wolontariacka”

  1. Świetna infografika!

    W kwestii sprostowania – przy umowie powyżej 30 dni to nie korzystający zapewnia ubezpieczenie. Świadczenia dla wolontariusza gwarantuje Ustawa o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach. Przynajmniej w teorii, bo w praktyce to nie działa: aktywny.blog/2017/06/19/myslicie-ze-jestescie-ubezpieczeni-pewno/

    UoDPPW rzeczywiście lakonicznie mówi o zaświadczeniu, ale dobrze sobie uzmysłowić, że nie piszemy go tylko dla wolontariusza, ale też dla innych korzystających, którzy chcą naszego wolontariusza zweryfikować. Dlatego warto napisać w nim trochę więcej: aktywny.blog/2017/08/17/zakonczenie-wolontariatu-dlaczego-wydawac-wolontariuszom-zaswiadczenia/

  2. Tak racja Kalor – dziękuję za korektę;) Zaopatrzenie z tytułu wypadku przysługuje z mocy ustawy i w teorii zabezpiecza wolontariusza. Jak słusznie wskazałeś w swoim linku to nie działa i należy rekomendować by korzystający ubezpieczali wolontariuszy również powyżej 30 dni. Inna rzecz, że przepisy w zakresie wolontariatu powinny dawno się zmienić, żeby lepiej promować tą formę społecznej aktywności.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Powiązane posty